LED verlichting heeft vele voordelen ten opzichte van gloeilampen en halogeen lampen en kan daarnaast ook worden gedimd. Door het lage energieverbruik en de lange levensduur is duurzame LED verlichting een ideale vervanger van de gloeilamp. Bij de aanschaf van LED verlichting moet echter wel met een aantal belangrijke criteria rekening worden gehouden. Deze worden in dit artikel besproken.

De 5 belangrijkste criteria bij LED verlichting zijn de kwaliteit, kleurtemperatuur, levensduur, energie-efficiëntie en prijs.

Wattage
Bij gloeilampen wordt normaal over het aantal watt gesproken. Hierdoor wordt Watt gezien als een indicatie van uitgestraald licht, maar dit wordt eigenlijk aangegeven in lumen.

Lumen
Lichtstroom is een maat voor de hoeveelheid energie die een lichtbron in alle richtingen uitzendt. De eenheid van lichtstroom is het lumen (lm), dat een maat is voor de totale hoeveelheid licht in een lichtbundel.

Lichtopbrengst
De kwaliteit van LED verlichting wordt onder andere uitgedrukt in lumen per watt. Dat is de hoeveelheid uitgestraalde licht (lichtopbrengst) die een LED lamp per watt geeft. Zo geeft een 25 watt gloeilamp bijvoorbeeld een lichtbundel van 200 lm, voor hetzelfde aantal lumen is een LED lamp van 4 watt nodig.

Hoeveel lumen nodig; In onderstaand overzicht is te zien hoeveel watt een gloeilamp verbruikt in verhouding tot een LED lamp met dezelfde lichtopbrengst.

(Bovenstaande waarden zijn gebaseerd op gemiddelden, de werkelijke gegevens zijn afhankelijk van de soort LED lamp en de fabrikant.)

LED verlichting is verkrijgbaar in verschillende lichtkleuren, ook wel kleurtemperaturen genoemd. De kleurtemperatuur van het licht dat lampen uitstralen wordt aangeduid in Kelvin (K). Een gloeilamp straalt ongeveer 2700K uit.

Kies bij LED verlichting de juiste kleurtemperatuur en let daarbij op waarvoor de LED lamp wordt gebruikt.

Kleurtemperaturen helpen verschillende sferen te creëren. LED verlichting met een lage Kelvin waarde genereert warm geel licht. Dit zorgt voor een gezellige en ontspannen sfeer in huis. LED verlichting met een hoge Kelvin waarde produceert koel blauw licht. Dit heeft een stimulerende werking en is ideaal voor taken die concentratie vereisen, zoals bijvoorbeeld bij kantoorwerkzaamheden.

• Voor extra warmwit kies <2700K
• Voor warmwit kies 3000-3200K
• Voor neutraal wit kies 5000K
• Voor koelwit kies >8000K

Een ander criterium waaraan de kwaliteit van LED verlichting wordt ontleend is de levensduur. Een indicatie voor de levensduur is de temperatuur die LED verlichting bereikt. Hoewel LED verlichting minder warm wordt dan gloei- en spaarlampen, zijn ze wel gevoeliger voor hoge temperaturen. LED verlichting voelt van buitenaf meestal niet warm aan, maar de temperatuur kan in de behuizing tot wel 50 graden oplopen.

LED verlichting wordt voorzien van een aluminium koellichaam (printplaat) om warmte af te voeren. Indien de kwaliteit van het gebruikte materiaal onvoldoende is wordt de warmte niet goed afgevoerd. De kans op een defecte LED lamp is veel groter omdat de levensduur hierdoor aanzienlijk achteruit gaat.

LED verlichting waarvan de printplaatjes van slechte kwaliteit zijn kunnen bij blootstelling aan hoge temperaturen uitzetten en krimpen waardoor een van de onderdelen loslaat en de lamp kapot gaat. Meestal is oververhitting van het materiaal de oorzaak van het kapot gaan van de lamp. De kwaliteit van LED verlichting is afhankelijk van de elektronica, constructie en de gebruikte materialen. Het zijn de bepalende factoren voor de levensduur van LED lampen.

De energie-efficiëntie van LED verlichting is aanzienlijk hoger dan die van gloeilampen. LED verlichting gaat vergeleken met gloeilampen meer dan 25 keer langer mee en bespaart gemiddeld tot 40% energie, voor huishoudens is dit zelfs 75% of meer. Er zit tussen LED verlichting van fabrikanten wel flinke verschillen in rendement. Ook is het rendement van LED verlichting met een warme kleurtemperatuur in het algemeen lager dan LED verlichting met een koele kleurtemperatuur.

Bij het beoordelen van de energie-efficiëntie wordt vaak alleen naar de verhouding lumen per watt gekeken. In de praktijk is het echter minstens zo belangrijk om te bekijken of de juiste hoeveelheid licht op de juiste plaats terecht komt. Het armatuur en de lichtverdeling speelt hierbij ook een belangrijke rol.

Lichtverdeling wordt bij LED verlichting ook wel stralingshoek genoemd. De stralingshoek wordt uitgedrukt in graden, het is de grootte van de hoek waarmee licht wordt uitgestraald. De lichtsterkte wordt bij een kleinere stralingshoek groter omdat de hoeveel licht niet veranderd (handig voor bij het lezen).

Meestal is de aanschafprijs van LED verlichting bij consumenten een belangrijk criterium.

Bij de aanschaf van LED verlichting is de prijs vaak van doorslaggevend belang. Toch is van alle bovenstaande criteria de prijs het minst belangrijk. De initiële kostprijs van LED verlichting is hoger dan die van gloeilampen. Maar de terugverdientijd van LED verlichting is met gemiddeld 1,5 jaar kort te noemen.

Het belangrijkste criterium is op de lange termijn gezien dus niet de prijs maar de kwaliteit van de LED verlichting. Over het algemeen geldt dat goedkoop, duurkoop is. Goedkope LED verlichting is vaak van zeer slechte kwaliteit en heeft daarom een veel kortere levensduur. Ga dus altijd voor duurzame kwalitatieve LED verlichting. De kwaliteit van LED verlichting wordt bepaald door het energieverbruik en de levensduur, en deze bepalen de duurzaamheid.

De prijs van LED verlichting is ook afhankelijk van het feit of de lamp dimbaar is of niet. Niet dimbare LED verlichting is goedkoper dan dimbare LED verlichting.